Open standaarden

Open standaarden zorgen voor uitwisselbaarheid van informatie tussen software van verschillende leveranciers. Zij zorgen ervoor dat een gebruiker of organisatie niet afhankelijk wordt van één leverancier (vendor). Open standaarden liggen doorgaans in het verlengde van open source software.

Indien een leverancier uitwisselbaarheid realiseert op basis van eigen gesloten standaarden, ontstaat er een situatie die wordt aangeduid als vendor lock-in. Daarin wordt de gebruiker gedwongen de software van deze leverancier te gebruiken, bijvoorbeeld bij uitbreiding of aanpassing van de informatievoorziening.

Een standaard is een open standaard als (bron: OSOSS):

  •  De standaard is gepubliceerd;
  • De standaard is vastgesteld op basis van een open beslissingsprocedure;
  • Lage kosten en eventuele intellectuele eigendomsrechten royaltyfree ter beschikking worden gesteld
  • Het intellectueel eigendom bij een non-profit organisatie ligt
  • Sprake is van vrij hergebruik.

Voorbeelden van open standaarden zijn: ODF – documenten
PNG – afbeeldingen
HTML – opmaaktaal voor internetpagina’s
SMTP – protocol voor het verzenden van E-mail
POP3 – protocol voor het ontvangen van E-mail
XML – gestructureerde documenten

Maar niet:

PDF – Adobe documenten
DOC – MS-Office documenten
PPT – MS-Office presentaties
GIF – afbeeldingen

Open standaarden worden goedgekeurd en beschikbaar gesteld door onafhankelijke standaarden-organisaties. Voorbeelden hiervan zijn OASIS (Organization for the Advancement of Structured Information Standards), ISO (International Organization for Standardization), W3C (World Wide Web Consortium), IETF (Internet Engineering Task Force). Deze (non-profit) organisaties werken internationaal, neutraal en onafhankelijk. Zij staan er borg voor dat een standaard open, beschikbaar en volgens strikte spelregels gehandhaaft blijft. Er wordt geen voorkeur van leverancier gegeven vanuit de standaardorganisaties.
De standaarden komen tot stand door gezamenlijk overleg van de verschillende ICT-leveranciers in de schoot van de standaard-organisatie. Met andere woorden, ze zijn het resultaat van een consensus en kunnen nooit eigendom zijn van slechts één leverancier.

 

 

Met name de ODF-standaard is regelmatig in nieuws als het gaat om open standaarden. Zo heeft de Belgische overheid bepaald dat alle overheidsdocumenten vanaf september 2008 in het ODF-formaat moeten worden opgeslagen. ODF wordt onder meer ondersteund door OpenOffice.org, de belangrijkste open source tegenhanger van Microsoft Office.

Open standaarden zorgen ervoor dat bedrijven, in tegenstelling tot bij gesloten standaarden, kunnen concurreren op functionaliteit van hun software. Dit bevordert de marktwerking en biedt meer keuzevrijheid voor de gebruiker.
In een streven naar een betere uitwisseling van informatie heeft het Nederlandse parlement op 20 november 2002 unaniem de motie-Vendrik (PDF) aangenomen waarin de regering wordt verzocht
ervoor te zorgen dat in 2006 alle door de publieke sector gebruikte software aan open standaarden voldoet; (wat tot nu toe nog niet is gelukt)

de verspreiding en ontwikkeling van software met een open broncode (open source software) in de publieke sector te stimuleren en hiervoor concrete en ambitieuze doelstellingen te formuleren

Bron: Strategische Handreiking bij Softwareselectie – vanuit een open perspectief (PDF)
Licentie: Creative Commons.

 

Ga terug naar onze home page